Leren (en blijven) lezen in de thuistaal [Seizoen 4, Aflevering 6]

Veel ouders willen dat hun kinderen niet alleen hun twee of meer talen kunnen spreken, maar dat ze in deze talen ook kunnen lezen. Als je als meertalig kind niet alleen in het Nederlands kunt lezen maar ook in je andere taal of talen, dat krijg je toegang tot veel meer bronnen van taal: boeken natuurlijk maar ook bijvoorbeeld stripverhalen, nieuwsberichten in kranten of op internet, email. Bovendien word je zelfstandiger: je bent niet meer afhankelijk van je ouders voor taalaanbod in het Italiaans, Turks of Arabisch, maar je kunt dit ook zelf opzoeken. Het kunnen lezen biedt natuurlijk niet alleen toegang tot meer taal maar ook tot de cultuur en geschiedenis van een land of gemeenschap. Het leren lezen in de thuistaal kan ook van belang zijn als je wilt dat je kind op latere leeftijd kan gaan studeren of werken in een bepaald land.

Kortom, er zijn veel redenen waarom je als ouder zou willen dat je kind leert lezen niet alleen in het Nederlands maar ook in hun andere taal of talen. Maar hoe doe je dat? Wanneer kun je het beste hiermee beginnen? Is het makkelijker bij de ene taal dan bij de andere? Hoe houd je je kind gemotiveerd, ook als ze ouder worden? Onderzoeker Liza van den Bosch geeft antwoord.

We leren dat het belangrijk is om zo vroeg mogelijk voor te lezen in je thuistaal en ook met taal te spelen en dat het makkelijker is om te leren lezen in sommige talen (bijvoorbeeld het Spaans of het Turks) dan in andere talen (bijvoorbeeld het Engels of het Chinees). Uit onderzoek blijkt dat je niet per se hoeft te wachten totdat je kind eerst in het Nederlands (de schooltaal) heeft leren lezen voordat hij of zij dit in de thuistaal doet. Hoe vlot dat gaat hangt deels van de taal af maar tussentaalinvloed hoort erbij (dat wil zeggen: hoe je in de ene taal leest zal beïnvloeden hoe je kind in de andere taal leest). Dat duurt meestal niet zo lang.  Motivatie speelt een grote rol en tijdens de aflevering hebben zowel Liza als ik veel tips gedeeld om je kind gemotiveerd te houden, waaronder:

het volgen van moedertaalonderwijs – meer hierover leer je in dit gesprek met Gisi Canizzarro van de Heritage Language Education Network in Eindhoven. de website van Yoshito Darmon-Shamimori en vooral zijn meertalige stripverhaal dat kinderen zelf kunnen invullen, In Search of Lost Words (er komt een Nederlandstalige editie).

Luister naar de aflevering om meer tips te horen!

Wil je meer weten over het leren lezen in het algemeen, dan luister naar deze aflevering van Kletsheads [Seizoen 1, Aflevering 8].

Dr. Liza van den Bosch is universitair docent bij de programmagroep onderwijswetenschappen bij het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden. Haar onderzoek is gericht op leesvaardigheid, taalontwikkeling en meertaligheid.

Verder in deze aflevering horen we weer van een aantal Kletsheads van de week. Dit keer hebben ze het over wat het betekent om meertalig te zijn. En ik deel weer een KletsInkoppertje, een concrete tip die je meteen en makkelijk in kunt zetten om meer te halen uit de meertaligheid in jouw gezin, klas of praktijk. Dit keer: verzin een leesprobleem dat je kind graag wil oplossen. Deze tip komt wederom van het PEACH project.