W dzisiejszym odcinku będę polemizował z książką Rutgera Bregmana „Utopia dla realistów”. Będzie to życzliwa polemika, bo książka z całą pewnością jest interesująca. Co więcej, uważam, że nie powinno się propozycji takich jak 15-godzinny tydzień pracy, czy bezwarunkowy dochód podstawowy od razu zakopywać i odrzucać. Są to pomysły, z którymi trzeba się poważnie zmierzyć – głównie po to, żeby uświadomić sobie, że póki co nie powinniśmy ich wprowadzać w życie.
Dlatego uważam, że to co Bergman opisuje to utopia dla ekonomicznych marzycieli, a nie utopia dla realistów. Autor bardzo zgrabnie tworzy narrację, do której dopasowuje statystyki i analizę wyników badań. Podchodzę do jego książki z życzliwością, bo nie ma nic złego w byciu idealistą, a co więcej – sam Bergman przyznaje się w książce, że dość selektywnie dobierał informacje.
Zawartość odcinka “Utopia dla ekonomicznych marzycieli”
* U Rutgera Bergmana widać bardzo silny efekt potwierdzenia (confirmation bias). Ale któż jest od niego wolny?
* Bergman proponuje: wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego, 15-godzinnego tygodnia pracy oraz otwarcie granic. W tym odcinku zmierzmy się przede wszystkim z pierwszym postulatem.
* A może już żyjemy w utopii? I może dlatego nie powinno się krytykować tych, którzy proponują utopię jeszcze piękniejszą?
* Autor przywołuje eksperymenty jak Project Mincome (Kanada), które nie zostały doprowadzone do końca. Co więcej, dość pochopnie dyskredytuje negatywne wnioski. Te pozytywne natomiast rozciąga do granic możliwości.
* O tym, że plemię Czirokezów dzięki kasynom otrzymywało coś w rodzaju bezwarunkowego dochodu podstawowego. Bergman wylicza efekty: 12,5% więcej przepracowanych godzin w dorosłym życiu, 3 tysiące dolarów rocznie zaoszczędzanych na zapomogach. Od 50 do 100 tysięcy dodatkowych oszczędności w ciągu całego życia i na dodatek: od 10 do 20 tysięcy dolarów dodatkowych dochodów podatkowych.
* Ile trzeba na to pieniędzy? Profesor Greg Duncan z Uniwersytetu Kalifornijskiego wyliczył, ze na wydobycie jednej amerykańskiej rodziny z biedy trzeba przeznaczyć średnio 4 tysiące dolarów.
* Czy bezwarunkowy dochód podstawowy miałby zlikwidować inne świadczenia socjalne?
* Dlaczego nie da się (na dłuższą metę) pompować wyłącznie strony popytowej?
* Jak biedni wykorzystają pieniądze z bezwarunkowego dochodu podstawowego? Może lepsze są mikropożyczki?
* Bardzo blisko wprowadzenia bezwarunkowego dochodu podstawowego były Stany Zjednoczone za prezydenta Nixona – i to przy poparciu zarówno demokratów jak i republikanów.
* Ostrożnie z nazywaniem bezwarunkowego dochodu podstawowego marksistowskim, bo Karol Marks w „Kapitale” krytykował tego typu pomysły.
Ten odcinek powstał na motywach książki Rutgera Bergmana – “Utopia dla realistów”.
Posłuchaj i zostań na dłużej
Odcinek można odsłuchać przy pomocy poniższego odtwarzacza. Są tu także linki umożliwiające pobranie odcinka oraz subskrypcję podcastu w najpopularniejszych programach:
Podcastu można także słuchać w serwisie YouTube.
